Houten speelgoed vs elektronisch speelgoed | Wat kies je voor je kind?

door Joost Nusselder Geupdate op:  september 9, 2021

Is houten speelgoed alleen maar geweldig en leerzaam? En is elektronisch speelgoed leerzaam genoeg en veilig? 

Houten speelgoed vraagt meer inzet en moeite van een kind dan elektronisch speelgoed: op een knopje drukken en alles voor elkaar krijgen is eventjes leuk, maar niet voor lang. Houten speelgoed blijft vaak langer interessant.

Ik zal in dit artikel ingaan op de voor- en nadelen van houten én elektronisch speelgoed.

Het is echter de vraag of hout per definitie ideaal speelgoed is, en of elektronisch speelgoed juist ook erg goed voor kinderen kan zijn.

Het is namelijk niet altijd zo dat hout voor ‘goed’ staat en elektronisch voor ‘slecht’!

Toch is het wel zo dat je kind met houten speeltjes vaak actiever bezig is dan met elektronische speeltjes.

Voor jonge kinderen is het vooral goed dat ze zich meer moeten inspannen, dat maakt dat je kind later handiger wordt in het oplossen van problemen en socialer is. 

Het zorgt ervoor dat hij creatief om kan gaan met situaties en gebeurtenissen. Maar ook elektronisch speelgoed kan soms een heel goede bijdrage leveren.

Van peuter naar kleuter doeboek collectie

Educatieve spelletjes en kleurplaten voor 3 t/m 6 jaar

Dit e-book, samen met de bijbehorende printables, zal je peuter en kleuter heel erg leuk vinden. In elke fase van de ontwikkeling kan hij of zij er lekker mee spelen, samen met mama en papa.

Koop bij Bol.com

Wat zijn de voor- en nadelen van houten speelgoed?

Houten speelgoed heeft vele voordelen, maar dat geldt niet voor onveilig houten speelgoed. 

Kies daarom altijd betrouwbare houten speelgoed merken, die duurzaam hout en geen giftige verfsoorten gebruiken.

Houten speelgoed biedt geen makkelijke speel-oplossing, jouw kind zal zelf moeten ontdekken hoe hij iets voor elkaar kan krijgen d.m.v. zoeken, draaien, duwen, trekken, tellen, passen enzovoort. 

Superleerzaam! Het stimuleert de motorische én verstandelijke ontwikkeling. 

Uit houten speelgoed kunnen echter ook chemische stoffen vrijkomen, en dat is meteen het enige echte nadeel.

Houten speelgoed is niet altijd veiliger dan plastic speelgoed. Er kunnen giftige stoffen aanwezig zijn in het hout, of de verflaag. Niet goed en al helemaal niet als kinderen erop sabbelen of kauwen.

Om zeker te weten dat jouw kind met gifvrij en verantwoord houten speelgoed speelt, kan je beter gaan voor veilige merken die alleen verantwoord massief houten speelgoed produceren.

Houten speelgoed is stimulerend en bevordert het socialiseren met andere kinderen. 

Hout voelt goed, want het neemt de lichaamstemperatuur aan, hout heeft een aantrekkelijke geur, en de textuur is uniek. Alle zintuigen van jouw kind staan op scherp en maken bijna overuren.

Houten speelgoed is meestal eenvoudig en nodigt daardoor uit tot een fantasierijk spel.

Houten blokken of een simpele houten puzzel als bijvoorbeeld de kleurrijke regenboog stimuleert de fijne motoriek én het verstand van een kind. 

Lees hier verder over essentiële oefenspelletjes & speelgoed voor de fijne motoriek mijlpalen van jouw kind

Wat zijn de voor- en nadelen van elektronisch speelgoed?

Een goede kindertablet is natuurlijk een prachtige aanwinst thuis, maar een plastic piano met blikkerige muziekdeuntjes, of knoppen op speelgoed mobieltjes met luid trompetgeschal NIET. 

Weet welke elektronische speeltjes je uitkiest voor je kind.

Sommige geluiden van elektronische speeltjes zijn best wel irritant voor ons als ouders en de speeltjes vervelen ook je kind best snel. Vaak is dit speelgoed van plastic gemaakt en gaat het sneller stuk dan hout.

Toch zijn er zeker ook voordelen van elektronisch speelgoed. Je kind leert met sommig elektronisch speelgoed bijvoorbeeld snel sommen maken, lezen, schrijven en zelfs programmeren. 

De écht intelligente elektronische speeltjes beginnen ongeveer bij een jaar of 5. En dan heb ik het eigenlijk gewoon over elektronische apparatuur.

Heb je weleens programmeerbare robots aan het werk gezien? Zoals robot Botley die kinderen al jong – vanaf vijf – in simpele stappen stimuleert tot een basisvorm van codering. 

(bekijk meer afbeeldingen)

Een ander leerzaam en heel creatief elektronisch spel is Osmo Coding, je begint met een Osmo Coding Starter Kit die je kan uitbreiden.

Je hebt er alleen wel een iPad voor je kind voor nodig.

Met Osmo kan je kind ook fysieke spelletjes doen; tekenen, kleuren, puzzels leggen op tafel, terwijl jouw kind zijn acties op het scherm terugziet.

(bekijk meer afbeeldingen)

De (goedkopere) elektronische speeltjes voor baby’s en jonge kindjes zijn vaak aantrekkelijk en kleurig, ze kunnen best leerzaam zijn, maar gebruik ze gewoon niet te vaak. 

Wat ik echter niet fijn vind aan sommige elektronische speeltjes is dat je altijd batterijen nodig hebt en dat het vaak sneller kapot gaat.

Het is ook jammer dat het jouw kindje wat lui maakt. Het kost nu eenmaal weinig inzet om op een knopje te drukken en een ‘beloning’ te krijgen. 

Leer je kids altijd eerst met simpel houten speelgoed te spelen, dan kan een beetje lawaaiig speelgoed erbij af en toe niet heel veel kwaad. 

Wil je tegen een jaar of 5 echt goed en leerzaam elektronisch speelgoed aanschaffen is dat prima, maar houd in de gaten dat je kind ook voldoende beweging krijgt. 

Je kan een limiet stellen aan het spelen met iPad of PC.

Laat bij het spelen in ieder geval altijd genoeg ruimte voor je kind over, om lekker te fantaseren en zelf oplossingen te zoeken.

Welke chemische stoffen zitten er in speelgoed?

Je jonge kind zou kunnen sabbelen op zijn speelgoed, maar het eventueel vrijkomen van een minimale hoeveelheid formaldehyde bij houten speeltjes levert blijkbaar geen gevaar op voor kinderen.

Schadelijke stoffen die in houten speelgoed zouden kunnen zitten, zijn metalen en formaldehyde. Als het geverfd is, zitten er in de verflaag soms ook metalen. 

Toch zou ik zelf voor de veilige merken gaan.

PVC is schadelijker, en helaas komt dit materiaal bij elektronische speeltjes maar al te vaak om de hoek kijken.

Veel elektronisch speelgoed is gemaakt van PVC, dit bevat veel schadelijke stoffen, zoals ftalaten, kwik, lood, dioxine, en BPA.

Slecht voor de hersenontwikkeling van kinderen en op de koop toe hormoonverstorend.

Mijn advies: ga voor baby’s en kleintjes als het kan altijd voor de meest natuurlijke materialen.

Natuurrubber is bijvoorbeeld veilig, in tegenstelling tot PVC. Voor elektronische speeltjes, wordt eerder PVC gebruikt.

Ik kies altijd voor veilig hout, ook al levert een kleine hoeveelheid formaldehyde zoals ik al eerder schreef ‘geen gevaar op’.

Maar speelgoed zou wat mij betreft altijd vrij moeten zijn van welke schadelijke stof dan ook!

Hier heb ik het leukste speelgoed zonder BPA voor je op een rijtje gezet

Het gevolg van meer (educatief) elektronisch speelgoed

Fabrikanten produceren steeds meer (educatief) elektronisch speelgoed.

Helaas is een natuurproduct als houten speelgoed niet altijd meer populair. In de schappen is ook voor de hele jonge kids meer elektronisch speelgoed te vinden dan simpel basic speelgoed.

Speelgoedreclame, zowel online als op TV gaat vooral over elektronisch speelgoed, met de nodige gevolgen.

Elektronisch speelgoed geeft baby’s en jonge kids minder lang speelplezier, het kind wordt soms wat lui omdat het minder moeite hoeft te doen dan bij het spelen met een bal of met een leuke houten puzzel. 

Het kan zijn dat de creativiteit van een kind wordt beperkt bij overmatig gebruik ervan. 

Toch is er voor kleuters en ouder fantastische interactieve software op de markt, waarbij er ook beroep wordt gedaan op hun inzicht en creativiteit. 

Speelgoed heeft een grote invloed op de ontwikkeling van een kind. 

Kinderen houden van spelen, maar wanneer een kind slechts gewend is aan elektronisch speelgoed, waarvan de functie beperkt is en overduidelijk, dan zal een kind wellicht speelgoed mijden, waarvan de functie niet heel duidelijk is (zoals een blokkenspel of een balansbord). 

Het spelen met vooral elektronisch speelgoed kan een belemmering vormen in de gezonde ontwikkeling van een kind.

Als kinderen wat ouder zijn en met verantwoorde interactieve software willen spelen, kan dat een heel goede keuze zijn.

Deze spellen zijn creatief, er wordt aan hun wiskundig inzicht gewerkt, taal komt aan bod en soms zelfs programmeren en coderen!

Wat kunnen we als ouders het beste kiezen?

Ouders moeten zich bewust zijn van de functie beperkingen van sommig elektronisch speelgoed, en een goede balans vinden. 

Speelgoed hoeft juist níet makkelijk te zijn voor een kind, er moet altijd een bepaalde uitdaging bij komen kijken.

Het is goed om creativiteit en fantasie aan te moedigen, door basic houten speelgoed – het liefst uit duurzaam beheerde bossen – voor je baby en dreumes aan te schaffen.

Jouw kind zal dan gemotiveerd en blij zijn om met simpel – niet elektronisch- speelgoed te spelen.  

Het bepaalt zo al spelende, zélf de functies van het basic houten speelgoed. Ze kunnen er toch zoveel meer kanten mee op!

Het is wellicht goed om vrienden, grootouders, en andere familieleden in te lichten betreffende de beperktheid van sommig elektronisch speelgoed voor je kleintje.

Laat hen weten hoe je over speelgoed denkt, en waarom jij bepaalde keuzes maakt. Zo voorkom je dat je na een kinderverjaardag struikelt over de niet nuttige, elektronische speeltjes.

Vraag hen om speelgoed waarmee kinderen het zichzelf een beetje lastig kunnen maken. Je kleine zal een overwinningsgevoel hebben, als het hem lukt om het spel of speeltje te begrijpen. 

De milieu kwestie kan misschien ook een rol voor je spelen, en wil je zeker weten dat de speeltjes van hout uit duurzaam beheerde bossen, zoals bijvoorbeeld rubberbomen, gemaakt zijn.

Als je kind wat ouder is, komt er vanzelf ruimte voor de iPad of ander intelligent, creatief elektronisch speelgoed.

Lees ook: Tuinieren met je kind – leuke tips om lekker samen in de tuin werken

Waarom is ontdekkend spelen belangrijk?

Ontdekkend spelen is heel erg belangrijk voor kinderen, en ook voor baby’s. 

Speelgoed dat deze manier van spelen stimuleert, is houten speelgoed.

Het helpt jouw kind te begrijpen hoe zijn lichaam functioneert (ontwikkeling motoriek) en leert hem de gevolgen van bepaalde acties. 

Een speeltje van hout stimuleert, en leert je kleine hoe hij een gewenst gevolg kan bewerkstelligen, en hoe hij samen met anderen moet spelen. 

Ook leert hij oplossingen te bedenken door zijn creativiteit en dus ook zijn koppie te gebruiken.

De kwaliteit van spelen en net zo goed het soort speelgoed dat je kiest, heeft grote invloed op het probleemoplossend vermogen van jouw kind.

Wanneer kinderen met uitsluitend elektronisch speelgoed zouden opgroeien, zouden ze hoogstwaarschijnlijk een hoop belangrijke levenslessen missen. 

Tot slot

Ik hoop dat je wat aan mijn verhaal hebt gehad, en dat je een goede speelgoedkeuze voor jouw kind kan maken. Mijn simpele conclusie is:

Houten speelgoed is milieuvriendelijk, duurzaam speelgoed en zeker cool, net als elektronisch speelgoed cool kan zijn.

Alleen moet je bij de laatste er goed op letten dat het wel een educatieve waarde heeft. Het moet echt meer te bieden hebben dan alleen drukken op knopjes met licht en geluid.

Voordat ik afsluit wil je nog meegeven dat er nog andere manieren van spelen zijn die net zo goed deel uit moet maken van de ontwikkeling; fietsen, voetballen, zand scheppen, skelteren, steppen… net als dat wij vroeger deden.

Maar dat is weer een ander verhaal.

Lees verder in Buitenspelen: een complete gids | leukste spelletjes én stimuleren

Joost Nusselder, de oprichter van speelkeuze.nl is een content marketer, vader en houdt van het uitproberen van nieuw speelgoed. Hij kwam als kind al in aanraking met alles rondom spellen toen zijn moeder de Tinnen Soldaat begon in Ede. Nu maakt hij samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij leuke speel ideetjes.