Zandbak: Wat is het en wat maakt het zo leuk voor kinderen?

door Joost Nusselder Geupdate op:  mei 16, 2023

Een zandbak is een speelplaats voor kinderen bestaande uit een hoeveelheid zand met een lage rand of omheining. Met dit zand kan het kind spelen, zandtaartjes maken, wegen voor speelgoedauto’s aanleggen en dergelijke. Een zandbak is ook een plek waarin men kan vallen zonder zich te bezeren.

Het zand moet aan bepaalde kwaliteiten voldoen. Het moet vooral schoon zijn, niet te los, maar ook weer niet te vast. Er is dan ook speciaal speelzand te koop. Om een kleine zandbak (bijvoorbeeld in een tuin) schoon te houden, is het verstandig er een deksel op te plaatsen, zodat katten de zandbak niet als kattenbak gebruiken.

Elke maand een speel thema in je mailbox?

Leuke speeltips, doeboekjes en meer met als eerste mail onze gratis mini-gids "educatief speelgoed"

JA, dat wil ik!

We zullen je email adres alleen gebruiken voor deze nieuwsbrief en respecteren jouw privacy

Waarom zou je je kind in een zandbak laten spelen?

Alvorens we ingaan op de lijst enkele interessante weetjes over het hoe en waarom van een zandbak (beste keuzes hier beoordeeld).

Het spelen in een zandbak kan jouw kind ten goede komen. Volwassenen hebben soms heel wat bedenkingen over zandbakken.

We zijn ook kind geweest en we weten wat daar gebeurt, en het is niet altijd mooi.

Echter moeten we volmondig toegeven dat zand één van de beste speeltjes is die in de natuur is gemaakt.

Een zandbak thuis hebben kan de snelste manier zijn om je kind dicht bij de natuur te krijgen, vooral als je in een sterk verstedelijkte omgeving woont.

Hieronder zijn enkele valide redenen om jouw kind in de zandbak te laten spelen die je kunt overwegen.

Zand is een uitstekend materiaal om de zintuigen te prikkelen

Net als water voelt zand prettig aan en heeft het zijn eigen structuur. Dit kan een hele nieuwe ervaring voor jouw kind zijn.

Het aanraken van zand kan heel rustgevend zijn. Het biedt ook een geweldige manier voor jouw kind om zijn zintuigen te prikkelen.

Spelen met zand kan helpen de motorische vaardigheden te ontwikkelen

Spelen met zand kan ook een fysieke activiteit voor je kleintje zijn, dus het is ook een geweldige activiteit om hun motorische vaardigheden te ontwikkelen.

De spieren worden gebruikt om te graven, scheppen, harken en vegen.

Een zandbak kan jonge kinderen onafhankelijkheid geven

Een ander voordeel van het zandspel gebeurt wanneer je kind tijd doorbrengt op zichzelf in een zandbak.

Het biedt onafhankelijkheid voor een kind, zonder zijn veiligheid te ondermijnen, omdat hun ouder vlakbij is.

Dit kan helpen een vertrouwensband tussen de twee op te bouwen, en helpen om verlatingsangst te verminderen.

Kinderen kunnen lekker creatief zijn met zand

Omdat er geen juiste noch verkeerde manier is om met zand te spelen, kan jouw kind verschillende mogelijkheden verkennen.

Je kan bijna alles doen met zand zonder dat de veiligheid van jouw kind een punt is.

Zand is een uitstekend materiaal om hun probleemoplossende vaardigheden aan te scherpen

Het vinden van manieren om zand te laten doen wat je wilt doen kan lastig zijn, vooral voor kinderen.

Met deze uitdaging kunnen jonge kinderen zoeken naar effectieve manieren om hun creaties vorm te geven, het zand te verplaatsen of snel af te breken wat ze hebben gebouwd.

Het kan helpen de sociale, emotionele en taalvaardigheden van het kind te ontwikkelen

Met zand spelen kan ook een geweldige kans zijn voor kinderen om in contact te zijn met andere kinderen.

Ze zullen moeten leren om de ruimte te delen met andere kinderen, zodat ze kunnen leren omgaan met leeftijdsgenoten.

Dit zal helpen hun sociale en taalvaardigheden te verfijnen, omdat ze met elkaar moeten communiceren als ze samen iets willen bouwen.

Heb je trouwens wel eens van “Magisch” kinetisch zand gehoord? Vind de 6 beste kinetisch zand speelsets hier beoordeeld!

Waarom zou je een zandbak kopen?

Natuurlijk kun je naar het openbare park gaan, waar er altijd wel een zandbak te vinden is. Maar veel ouders van nu zijn hier een beetje voorzichtig mee.

Want je weet niet wat voor bacteriën en andere dingetjes er daar allemaal in kunnen zitten.

Je wilt liever geen onnodig risico lopen en de gezondheid van jouw kind op het spel zetten.

Maar ook als je hier geen probleem mee zou hebben, is het hebben van je eigen zandbak in de achtertuin wel erg handig.

Zo kunnen jouw kids lekker thuis genieten in hun eigen veilige omgeving en hoef je niet perse de deur uit.

Het is ook een mooie reden om de kinderen wat vaker naar buiten te sturen.

Buitenspelen heeft een hoop voordelen voor de ontwikkeling van kinderen en komt helaas steeds minder voor in onze digitale tijd.

Beste accessoires voor de zandbak

Nu je de leukste zandbakken weet te vinden, is het ook handig om te weten welke accessoires het beste zijn voor jouw zandbak.

Afdekzeil voor de zandbak

Zoals we al zeiden is het afdekken van de zandbak essentieel voor het goed onderhouden van het zand in de bak.

Als jouw zandbak geen meegeleverde afdekzeil of een deksel heeft dan kun je apart een afdekzeil kopen.

Deze beschermhoes voor de zandbak past op de meeste zandbakken en is handig om in huis te halen.

Je maakt de stevige nylon hoes die is gemaakt van scheurvast en regen-, vuil en UV-bestendig materiaal met elastieken aan de zandbak vast.

Zandbak met of zonder bodem en ondergrond

Zorg er altijd voor dat de ondergrond mooi vlak is en verwijder indien nodig wortels en stenen.

Zet je de zandbak in de tuin, dan kan je ook voor eentje zonder bodem kiezen, maar op het balkon kies je altijd eentje mét bodem.

Het beste is om een zeil onder de zandbak te leggen, niet alleen tegen ongedierte en onkruid, maar ook om te voorkomen dat het zand onder de zandbak wegloopt.

Je kan kiezen voor:

• worteldoek
• kippengaas

Het voordeel van worteldoek is dat het regenwater laat doorsijpelen, maar onkruid tegenhoudt.

Kippengaas op de bodem van je zandbak zorgt ervoor dat je kinderen niet te diep gaan graven en zo het zand vermengen met grond.

Tegels voor de zandbak

Om de zandbak heen kan het fijn zijn om speciale rubber tegels te plaatsen. Deze zijn zacht wanneer de kindjes om de zandbak heen aan het spelen zijn.

De tegels bieden ook een mooie ondergrond voor allerlei zand bouwsels.

En aan het einde van de dag kun je eenvoudig al het zand buiten de zandbak bij elkaar vegen en terug in de zandbak doen.

Altijd een schone zandbak met veilig zand

Vanzelfsprekend vul je jouw zandbak met kindvriendelijk speelzand. Wil je geen risico lopen dan kies je voor schoon en veilig (gewassen) zand.

Zorg er voor dat je het zand op tijd controleert voor vuil en reinig het zand van tijd tot tijd.

Je zou tenminste een tot twee keer per jaar het zand in de zandbak moeten vervangen.

Hoe vervang je het zand in de zandbak?

Om het zand in de zandbak te vervangen ga je als volgt te werk:

• Verwijder het oude zand uit de zandbak.
• Spoel de zandbak af met een oplossing van gelijke delen water en bleekmiddel
• Laat het geheel drogen in de zon of droog de bak met een doek af.
• Vul de zandbak opnieuw voor frisse nieuwe avonturen.

Hoe maak je zandbak zand schoon?

Naast het zandbak zand om de zoveel jaar compleet te vervangen zou je het tussendoor ook een grondige schoonmaakbeurt kunnen geven.

Het zand in een zandbak schoonmaken doe je als volgt:

• Was het zand met een 1:1 oplossing van water en bleekmiddel.
• Laat dit 30 minuten intrekken.
• Spoel alles vervolgens goed door met ruim water.
• Laat na het reinigen het zand goed drogen in de zon. Schep het zand tussendoor om zodat ook het zand aan de onderkant van de zandbak kan drogen.

Hoe houd je een zandbak langer schoon?

Met een paar eenvoudige tips houd jij de zandbak langer netjes:

• Houd de zandbak altijd dicht als er niemand in speelt. Je weert zo insecten, honden, katten en onaangename verrassingen. Je zandbak blijft ook vrij van bladeren.
• Laat je kinderen niet eten of drinken in de zandbak, dit trekt ongedierte aan.
• Spoel het speelgoed waarmee je kindje in de zandbak speelt regelmatig schoon, zeker als het af en toe in de zandbak blijft liggen tot de volgende speelbeurt.
• Vervang het zand – zoals eerder beschreven – als je het niet meer schoon krijgt.

Ook de persoonlijke hygiëne speelt een rol bij een schone zandbak:

• Houd de nagels van je kindje kort
• Handen wassen als je kindje thuis komt van school of buiten

Wat te onthouden wanneer je jouw kind aan zand introduceert

Niet elk kind is zo snel bereid om nieuwe dingen te verkennen. Daarom kan zand voor hen een uitdagend speeltje zijn, omdat het er anders uitziet en aanvoelt.

Beetje bij beetje voorstellen

Als ze helemaal niet bekend zijn met speelzand, dan is het het beste om ze bij mondjesmaat kennis te laten maken met het materiaal. 

Sommige kinderen zullen niet heel blij zijn om zand meteen aan te raken, dus je moet je kleintje niet dwingen om er gelijk mee te spelen.

Ze zullen je zeker laten merken als ze het wel of niet lekker vinden tussen hun tenen en vingers.

Door ze beetjes bij beetjes bloot te stellen aan kleine hoeveelheden met iets waar ze bekend mee zijn, zoals een lepel, schep of emmer, kun je jouw kind laten wennen aan het gevoel van zand.

Speel samen met het zand

Moedig ze aan om het zand aan te raken door met ze te spelen. Doordat jij dit samen met ze doet laat je hen zien dat het niet eng is en juist veilig.

Zo zullen ze leren om zand leuk te vinden.

Zorg voor veilig zand om mee te spelen

Je moet er ook voor zorgen dat je alleen kindvriendelijk, niet-giftig zand gebruikt.

Het spul kan overal terecht komen en je moet ervoor zorgen dat het spelen ermee je kleintje op geen enkele manier in gevaar brengt.

Wanneer de zandbak niet in gebruik is, is het ook belangrijk om de zandbak af te dekken.

Zo kun je voorkomen dat huisdieren en insecten het zand komen en die eventueel besmetten.

Hoe maak je een DIY tractorband als zandbak?

Een topidee! Oude banden zijn meestal gratis, en van tractorbanden bouw je heel snel een zandbak en heb je niet veel gereedschap nodig.

Bandenrubber is veel zachter dan hout, je hoeft niet bang te zijn dat je kleine zich bezeerd.

In tegenstelling tot hout rot de zandbak-band niet, hij is bestand tegen regen, zon en strenge vorst.

Zitten er geen giftige stoffen in deze? Volgens de gevarenklasse staan ​​de banden op dezelfde plek als vinylbehang, dat je in vele huizen kan vinden.

Let wel op dat je geen oude, sterk versleten banden gebruikt. Hoe minder slijtage aan het rubber, des te veiliger om te gebruiken, ook in de zon.

Het is beter dus, om de voorkeur te geven aan banden zonder zichtbare schade, of banden waar stookolie of olie op zit.

Als je de band eerst wil verven kan je dat met lakverf op terpentinebasis doen. Gebruik geen verf op waterbasis!

Je gebruikt je een verfroller met lange haren. Wel eerst goed afspuiten met een hogedrukreiniger en afnemen met terpentine.

Ga dan als volgt te werk:

• Graaf een kleine kuil op de plek waar je de tractorband-zandbak gaat neerzetten.
• Zet de tractorband op zijn plek.
• Voordat deze met zand wordt gevuld, leg je worteldoek op de bodem, zodat het zand niet vermengt met de grond en dat er geen onkruid in groeit.
• Vul de band/zandbak met schoon speelzand

Klaar is Kees!

Joost Nusselder, de oprichter van speelkeuze.nl is een content marketer, vader en houdt van het uitproberen van nieuw speelgoed. Hij kwam als kind al in aanraking met alles rondom spellen toen zijn moeder de Tinnen Soldaat begon in Ede. Nu maakt hij samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij leuke speel ideetjes.