Educatieve games: 6 voorbeelden hoe ze leren van je kind verrijken

door Joost Nusselder Geupdate op:  juli 6, 2022

Een computerspel, videospel of in het Engels ook wel game genoemd, is een elektronisch spel dat op een computer, console of handheld gespeeld wordt. Steeds vaker zijn deze spellen ook voor andere systemen en computers, zoals pda’s, mobiele telefoons, tablets en draagbare spelcomputers verkrijgbaar.

Maar laten we ook stilstaan bij hoe educatieve games het leren kunnen vergemakkelijken.

Elke maand een speel thema in je mailbox?

Leuke speeltips, doeboekjes en meer met als eerste mail onze gratis mini-gids "educatief speelgoed"

JA, dat wil ik!

We zullen je email adres alleen gebruiken voor deze nieuwsbrief en respecteren jouw privacy

De voordelen van educatieve games voor kinderen

Educatieve games bieden veel voordelen voor kinderen die leren lezen, schrijven en rekenen. Uit onderzoek is gebleken dat deze interactieve manier van leren veel voordelen heeft. Hieronder staan enkele voordelen van educatieve games op een rijtje:

Interactief en leuk

Educatieve games zijn interactief en leuk. In tegenstelling tot boeken of andere wat ouderwetsere manieren van leren, zijn games expres interactief gemaakt. Hierdoor neemt je kind de informatie beter op. Ook is de motivatie om door te leren hoger omdat het leuk is.

Spelelement

Door het spelelement aanwezig te laten zijn, wordt leren niet als saai gezien. Door het behalen van punten, het doorgaan naar een volgend niveau en het gevoel van winnen te hebben, zijn kinderen gemotiveerder en positiever over de geboden informatie.

Uitnodiging om te leren

Educatieve games nodigen kinderen uit om te leren in plaats van ze te ‘dwingen’ om te leren. Je kind heeft hierdoor de vrijheid om te beslissen hoelang hij door wil gaan of wanneer het tijd is voor iets anders.

Connectie met het echte leven

Door educatieve games heeft de leerstof meer connectie met het echte leven, omdat er wordt geleerd door te ervaren. De sommen zijn bijvoorbeeld niet heel abstract uit een boek, maar geven een voorbeeld van het echte leven. Hierdoor is de geleerde stof beter toepasbaar in het echte leven.

Nadelen

Hoewel er veel voordelen zijn, kunnen er ook nadelen zijn. Zo kan het zijn dat je kind vooruit gaat lopen op de stof die op school geboden wordt. Maar door op het individuele niveau van je kind in te spelen, zorg je dat je alles haalt uit de leerstof.

Games als verrijking voor het leren

Het is geen geheim dat games een grote rol spelen in het leven van veel mensen. Maar hoe zit het met het gebruik van games voor leren? Kunnen games een verrijking zijn voor het leren?

Waarom games?

Games kunnen een verrijking zijn voor het leren, omdat ze leerlingen aanmoedigen om veel inspanning te leveren om hun doelen te bereiken. Het is belangrijk dat leerlingen bereid zijn om inspanning te leveren om te leren, en als dat met een game kan, waarom niet?

Hoe kunnen games helpen?

Games kunnen leerlingen helpen om hun leerdoelen te bereiken door:

• Het verhogen van hun motivatie om te leren;
• Het verbeteren van hun concentratie en focus;
• Het vergroten van hun begrip van complexe concepten;
• Het verbeteren van hun probleemoplossende vaardigheden;
• Het versterken van hun geheugen;
• Het verbeteren van hun sociale vaardigheden;
• Het verhogen van hun zelfvertrouwen.

Onderzoek naar games

Om te bepalen of games een verrijking voor het leren zijn, is het belangrijk om onderzoek te doen naar wat werkt en waarom het werkt. Alleen op basis van onderzoek kunnen we bepalen of games een nuttig hulpmiddel zijn bij het leren.

Hoe spelactiviteiten je leerdoelen helpen bereiken

De magie van motivatie

Educatieve games hebben een speciale magie. Ze zijn uitdagend, prikkelen je fantasie en maken je nieuwsgierig. Kortom, ze motiveren je om het spel te blijven spelen en zo de leerdoelen te behalen. Want dat is waar het uiteindelijk om draait: inspanning leveren om kennis en vaardigheden eigen te maken.

De kracht van spelactiviteiten

Spelactiviteiten hebben een krachtige invloed op je motivatie. Ze zorgen ervoor dat je je leerstof interessant vindt, dat je het spel blijft spelen en dat je je leerdoelen bereikt. Ze zijn een geweldige manier om je leerstof te verwerven, omdat ze je interesseren en je aanmoedigen om door te gaan.

Hoe kun je spelactiviteiten gebruiken?

Er zijn tal van manieren waarop je spelactiviteiten kunt gebruiken om je leerdoelen te bereiken. Je kunt bijvoorbeeld puzzels maken, verhalen schrijven, quizzen maken of een virtuele wereld verkennen. Het is belangrijk om te onthouden dat de spelactiviteiten leuk moeten zijn, maar ook dat je je leerstof echt begrijpt. Als je de spelactiviteiten op de juiste manier gebruikt, kun je je leerdoelen bereiken en je kennis vergroten.

Hoe het vinden van de juiste balans tussen spelen en leren je een betere leerling maakt

De perfecte mix

Het vinden van de juiste balans tussen spelen en leren is essentieel als je een goede leerling wil worden. Als je te veel spelelementen in een educatieve game hebt, kan je aandacht afgeleid worden van de leertaak. Wanneer je spelen en leren afwisselt, kan je ook de flow, een staat van diepe concentratie, waarin je je bevindt, onderbreken. Maar spelelementen zijn wel nodig om je aandacht vast te houden. Daarom is het belangrijk om spelelementen en leeractiviteiten met elkaar te integreren.

Het geheim van de flow

De flow is het geheim van succesvol leren. Als je in de flow bent, wil je door blijven gaan met de leertaak. De handelingen die je moet uitvoeren om verder te komen in het spel, zijn gelijk aan (het gebruik van) de te leren kennis en vaardigheden.

Hoe je de juiste balans vindt

Het vinden van de juiste balans tussen spelen en leren is een kunst. Hier zijn een paar tips om je te helpen:

• Probeer verschillende educatieve games uit om te zien welke het beste bij je past.
• Zorg ervoor dat je de leerstof begrijpt voordat je begint met spelen.
• Zorg ervoor dat je de juiste balans vindt tussen leren en spelen.
• Neem regelmatig pauzes om je geest te verfrissen.
• Blijf je concentreren op de leerstof.

Waarom feedback zo belangrijk is

Het bevorderen van zelfregulering

Educatieve games zijn meer dan alleen maar plezier. Ze helpen spelers om hun zelfregulerend vermogen te verbeteren. Feedback is de sleutel tot succes. Door middel van feedback krijgen spelers een duidelijk beeld van wat ze goed doen en waar ze aan moeten werken. Dit helpt hen om hun prestaties te verbeteren en hun leerdoelen te bereiken.

Informatief waardevol

Om effectief te zijn, moet feedback informatief waardevol zijn. Dit betekent dat het de speler moet helpen om zijn prestaties te verbeteren en zijn leerdoelen te bereiken. Feedback moet duidelijk en gedetailleerd zijn, zodat de speler precies weet wat hij moet doen om zijn prestaties te verbeteren.

Essentieel onderdeel van de gamecyclus

Feedback is een essentieel onderdeel van de gamecyclus. Het helpt de speler om te begrijpen waar hij staat en wat hij moet doen om zijn leerdoelen te bereiken. Door middel van feedback krijgt de speler een duidelijk beeld van wat hij goed doet en waar hij aan moet werken. Zo kan hij steeds dichter bij zijn einddoel komen.

Educatieve Games: Hoe ze het onderwijs veranderen

Educatieve Games in de Wereld

Educatieve games worden al langer gebruikt in verschillende omgevingen. Artsen gebruiken bijvoorbeeld op maat gemaakte games om technieken voor operaties onder de knie te krijgen. Piloten en soldaten spelen simulatiespellen. Militairen spelen games om strategischer te denken en bij de overheid worden ook verschillende scenario’s via games onderzocht en geoefend.

Hoe Educatieve Games het Onderwijs Veranderen

Educatieve games zijn een geweldige manier om de theorie te verbinden met de praktijk, waardoor de motivatie om te leren hoger ligt. Door zich te oriënteren op een duidelijk doel in een game zijn kinderen gemotiveerder en hebben meer doorzettingsvermogen. Bovendien heeft een computer oneindig veel geduld met een kind.

Vorig jaar werd zelfs een speciale onderwijs variant van de populaire game Minecraft aangekondigd. Minecraft: Education Edition is bedoeld voor gebruik in de klas als hulpmiddel voor het leren van verschillende vakken, van geschiedenis tot natuurkunde.

Het Uitdagende Onderwijs

Ons onderwijs is er nog steeds op gericht om te leren in uniforme groepen. Met educatieve games kunnen kinderen beter op hun eigen niveau leren, maar daarmee kunnen ze anderen ook sneller overstijgen.

Het is voor docenten dan ook lastig om in een klas met 20 kinderen van 6 en 7 jaar iedereen individueel in de gaten te houden. Klassikaal leren komt bij educatieve games in het onderwijs vaak van pas.

Welke Educatieve Games Zijn Er Beschikbaar?

Educatieve games zijn voornamelijk beschikbaar voor tablets en mobiele telefoons. Ze richten zich voornamelijk op kinderen van 4-6 jaar of van 7-9 jaar. De nadruk bij deze games ligt op lezen en rekenen.

Voorbeelden van educatieve games voor kinderen van 4-6 jaar zijn winkeltje spelen met Jip en Janneke, woorden spellen met de Spelling-app en leren lezen met de Leestrein van Juf Jannie.
Voor kinderen van 6-12 die spelenderwijs willen rekenen is er Robbie Konijn Reken Race. Robbie Konijn is een volledig Nederlandse app (met nog negen andere talen!) voor iOs en Android, speciaal ontwikkeld om leren leuk te maken.

Games: het ultieme leermiddel?

Waarom games?

Games zijn een geweldige manier om iets te begrijpen, vaardigheden te leren en attitudes te veranderen. Denk bijvoorbeeld aan het populaire spel Civilization: hiermee kun je historische processen begrijpen, in plaats van alleen maar jaartallen te leren.

Oefenen of leren?

Als je een game gebruikt, is het belangrijk om je af te vragen of je wil oefenen of iets nieuws leren. Oefengames zijn vaak van het ‘broccoli met chocoladesaus’-type, dus als je ze gebruikt om vaardigheden te automatiseren, kies dan een goede waarbij feedback wordt gegeven, de voortgang wordt bijgehouden en het gamedoel de moeite waard is.

Functionele gameplay

In goede ontwikkelgames is de gameplay functioneel voor het leerdoel. Neem bijvoorbeeld Prisoner of Echo: hierbij gebruik je geluidsgolven om de (blinde) robots in een doolhof te misleiden en zo de uitgang te vinden. Je leert dus van alles over geluidsgolven door ze strategisch te gebruiken en je begrijpt hoe ze werken. Daarmee is de game goed in te zetten voor natuurkunde.

Een ander voorbeeld is You make me sick: hierin ben je een bacterie of virus en moet je je doelwit infecteren door strategisch eigenschappen te kiezen en toe te passen. Dit spel is perfect voor biologie.

Hoe kies je de juiste game voor jouw leerdoel?

Bedenk wat je leerlingen moeten leren

Voordat je begint met zoeken, is het belangrijk om te weten wat je leerlingen moeten leren. Wat is het doel van de game? Wil je dat ze iets oefenen of ontwikkelen? Of heeft het meerwaarde als je een educatieve game gebruikt?

Educatieve games

Educatieve games zijn vaak content-gericht, waardoor de ‘flow’ eruit verdwijnt. Als alternatief kun je entertainment games gebruiken. Denk aan een ‘oudje’ als Rollercoaster Tycoon. Hiermee kun je leerlingen uitdagen om rollercoasters te bouwen, maar ook voor HRD, management, marketing en meer.

Schrijf als een meester copywriter

Het is belangrijk om de content te gebruiken als onderzoeksmateriaal voor een artikel voor leken. Schrijf de heading in een neutrale toon en gebruik relevante h3 headings. Herschrijf de content dan volledig in een grappige toon om in die headings te passen. Gebruik geen enkele van de originele zinnen en maak gebruik van samentrekkingen en bullet points waar mogelijk. Zorg ervoor dat je niet praat over ‘wij’ wanneer je over een bedrijf praat of ‘ik’ wanneer je over een persoon praat.

6 Educatieve Games voor Kinderen

Voor de Onderbouw (4-6 jaar)

• Lola’s Rekentrein: In Lola’s Rekentrein vraagt de pandabeer Lola om hulp bij het oplossen van rekensommetjes tijdens een treinrit. Kinderen leren cijfers en vormen herkennen, tellen en logisch redeneren. Ook ontdekken ze het verschil tussen cijfers en letters. Als de opdrachten goed worden uitgevoerd, mag het kind een nieuw dierenvriendje in de trein zetten. Het moeilijkheidsniveau is aan te passen.
• Noa tovervijver: In Noa tovervijver ligt het meisje Noa lekker op haar buik, aan de rand van de vijver. Maar plotseling ziet ze gekleurde bubbels in het water. Samen met kikker kijkt ze waar deze toverbubbels vandaan komen. Kinderen worden op een bijzondere manier betrokken bij dit verhaal over vriendschap. Zo moet Noa eerst een badpak aan voordat ze kan zwemmen en mag het kind zelf de bubbels tevoorschijn laten komen. Met behulp van visuele of verbale aanwijzingen worden de opdrachten duidelijk gemaakt.
• Jip en Janneke, winkeltje spelen: Jip en Janneke vervelen zich, maar dan krijgen ze een goed idee: ze gaan winkeltje spelen. Met de kar gaan ze op zoek naar spullen om te verkopen. Door verschillende zoekopdrachten uit te voeren, help je Jip en Janneke bij het vullen van de winkel met kleren, bloemen, groente, fruit en meer.

Voor de Middenbouw (7-9 jaar)

• Spelling-app: Met deze Spelling-app leren kinderen te spellen met het eenogige monster Gerrit. Hij geeft opdrachten als: ‘leg vier woorden die beginnen met een v’ of ‘maak vijf woorden met een lange klank’. Gerrit doet steeds een woord voor. Als je kind er niet uitkomt, kan hij het spellinghulpje inschakelen. Leuk aan deze app is dat je voor punten speelt en meerdere spelers kunt toevoegen, waardoor je kind met zijn vriendjes kan spelen.
• Leestrein Juf Jannie: In de Leestrein van Juf Jannie leren kinderen wagon voor wagon beter te lezen. Het is een overzichtelijke app voor beginnende lezers. Elke wagon bevat een verhaal dat kinderen zelfstandig kunnen lezen. Het verhaal wordt afgesloten met twee controlevragen. Als de kinderen deze vragen goed beantwoorden, wordt de volgende wagon geopend en neemt de moeilijkheidsgraad toe. Woorden en zinnen worden langer en lettercombinaties uitdagender.
• Rekenrenner: Als speler kruip je tijdens Rekenrenner in de huid van een stokstaartje dat een ei gestolen heeft. Door snel sommen op te lossen, blijf je kind de achtervolger te snel af. De vaart in dit spel zorgt ervoor dat kinderen sommen leren automatiseren, wat voordelen oplevert bij rekenlessen op school.

Conclusie

Educatieve games bieden veel voordelen voor kinderen die leren lezen, schrijven en rekenen. Ze zijn interactief, leuk en motiveren kinderen om door te leren. Ook leren kinderen door te ervaren en kunnen ze zelf beslissen hoelang ze door willen gaan. Sommige ouders zien het gamen op school als te veel, maar als je op het individuele niveau van je kind in speelt, haal je alles uit de leerstof.

Er zijn vijf voordelen van educatieve games: motivatie, leren door plezier, authenticiteit, toepasbaarheid in het echte leven en het individuele niveau. Als je deze voordelen combineert met een goede balans tussen gamen en andere leeractiviteiten, kunnen educatieve games een waardevolle bijdrage leveren aan het leerproces.

Als je kind geïnteresseerd is in educatieve games, kun je het beste kijken naar wat er beschikbaar is. Kies een game die aansluit bij de leerstof die je kind op school krijgt. Zo kunnen de games een aanvulling zijn op de leerstof die je kind al krijgt.

Educatieve games kunnen een leuke manier zijn om kinderen te helpen bij het leren. Ze zijn interactief, motiverend en kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan het leerproces. Als je het goed aanpakt, kunnen educatieve games een ‘GAME-CHANGER’ zijn voor je kind!

Joost Nusselder, de oprichter van speelkeuze.nl is een content marketer, vader en houdt van het uitproberen van nieuw speelgoed. Hij kwam als kind al in aanraking met alles rondom spellen toen zijn moeder de Tinnen Soldaat begon in Ede. Nu maakt hij samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij leuke speel ideetjes.