Hoe kinderen leren: Vergelijken soorten en introduceer spelen

door Joost Nusselder Geupdate op:  september 24, 2023

Leren is een proces waarbij kinderen nieuwe vaardigheden en kennis ontwikkelen. Dit gebeurt door middel van ervaringen, waarbij spelen een belangrijke rol speelt. Leren begint al bij de geboorte en gaat door tijdens de baby-, peuter-, kleuter- en basisschoolleeftijd, en stopt eigenlijk nooit.

Leren is belangrijk en er zijn verschillende vormen van leren, zoals cognitief en sociaal leren. De meest effectieve manier van leren is door herhaling en oefening, waarbij speelgoed kan helpen.

Elke maand een speel thema in je mailbox?

Leuke speeltips, doeboekjes en meer met als eerste mail onze gratis mini-gids "educatief speelgoed"

JA, dat wil ik!

We zullen je email adres alleen gebruiken voor deze nieuwsbrief en respecteren jouw privacy

Wat is leren?

Leren is het proces van gedragsverandering dat plaatsvindt door het verwerven van nieuwe kennis, vaardigheden en voorkeuren. J.P. Guilford gaf de beste definitie van leren: “Het omvat nieuwe manieren van dingen doen en het treedt op bij de pogingen van een individu om obstakels te overwinnen of zich aan te passen aan nieuwe situaties. Het vertegenwoordigt een progressieve verandering in gedrag.”

Brown (2017) stelt dat leren een proces is waarbij neurale verbindingen worden gelegd tussen wat wordt geleerd en wat al bekend is.

Belangrijke aspecten van leren zijn:

• Gedragsverandering: Leren resulteert in een verandering in gedrag.
• Relatief permanent: Het geleerde blijft over het algemeen langdurig behouden.
• Niet aangeboren: Leren is niet aangeboren, maar wordt verworven door ervaring.
• Continu: Leren vindt gedurende het hele leven plaats.

Leren vindt plaats door het observeren en ervaren van nieuwe situaties en het maken van associaties tussen nieuwe informatie en bestaande kennis. Spelenderwijs leren is belangrijk omdat het kinderen de mogelijkheid geeft om op een natuurlijke en plezierige manier nieuwe vaardigheden en kennis te verwerven.

Hoe vindt leren plaats?

Of het nu gaat om klassieke conditionering, operante conditionering, observatie-leren of persoonlijke ervaringen, leren vindt plaats wanneer individuen actief omgaan met hun omgeving en verbindingen leggen tussen nieuwe informatie en hun bestaande kennis en ervaringen.

Volgens Woelfel (2003) benadrukt op de leerling gericht onderwijs het belang van het creëren van een leeromgeving waarin leerlingen hun eigen begrip kunnen construeren door actief deel te nemen aan het leerproces.

Leren kan plaatsvinden in verschillende situaties en contexten. Bijvoorbeeld, het kan gebeuren door formeel onderwijs in klaslokalen, waar studenten worden begeleid door leraren en interacteren met hun medestudenten. Het kan ook buiten formele omgevingen plaatsvinden, zoals wanneer individuen leren van hun interacties met anderen of door persoonlijke ervaringen.

Leren kan een resultaat zijn van herhaalde blootstelling aan bepaalde prikkels of door te observeren en anderen na te bootsen. Het kan het verwerven van nieuwe vaardigheden omvatten door oefening en feedback, evenals door de opbouw van kennis in de loop van de tijd.

Waarom is spelgebaseerd leren zo belangrijk?

Spelgebaseerd leren is belangrijk omdat het kinderen de mogelijkheid geeft om op een positieve en plezierige manier te leren.

Volgens het Department of Education of Western Australia kunnen kinderen door middel van spelen hun eigen interesses, vaardigheden en grenzen ontdekken. Ze kunnen hun verbeelding gebruiken, onderzoeken en verkennen. Daarnaast ontwikkelen ze geheugenvaardigheden, bouwen ze hun woordenschat op, leren ze nieuwe vaardigheden en kennis en leren ze hoe ze met volwassenen en andere kinderen kunnen omgaan.

Een studie van Yunianti (2020) benadrukt dat spelgebaseerd leren een essentiële strategie is om succesvol te zijn in het moderne onderwijs van de 21e eeuw. Het verbetert niet alleen de kennis en vaardigheden van leerlingen, maar ook hun academische en sociale resultaten.

Het draagt bij aan het ontwikkelen van zelfvertrouwen, betrokkenheid en sociale vaardigheden. Het biedt kinderen de mogelijkheid om kritisch te denken, problemen op te lossen en hun creativiteit te stimuleren.

Op welke leeftijd begint leren?

Leren begint bij de geboorte. Baby’s en peuters leren voortdurend, zelfs tijdens het slapen. Tussen de geboorte en de leeftijd van 5 jaar leert een kind met een ongeëvenaarde snelheid. Formeel leren op school begint op 5-jarige leeftijd.

Onderzoek van Adžija, M., & Sindik, J. (2014) heeft aangetoond dat de meest geschikte leeftijd voor het starten van het formele leerproces, zoals het leren van een vreemde taal, op de kleuterschoolleeftijd ligt, wanneer kinderen ook intrinsiek gemotiveerd kunnen zijn.

Hoe leren baby’s het beste door te spelen?

Baby’s leren door hun ervaringen. Volgens de American Academy of Pediatrics beginnen baby’s zodra ze geboren zijn de wereld om hen heen te leren kennen. Ze kunnen zien en horen wat er om hen heen gebeurt en kunnen hun behoeften en interesses communiceren naar anderen. Ouders kunnen hun baby’s helpen leren door met hen te spelen en hen een goede start in het leven te geven.

Volgens het onderzoek “The Infinite Gift: How Children Learn and Unlearn the Languages of the World” van Yang (2006), leren baby’s al snel hun eerste woordjes en vanaf drie jaar leren ze tien nieuwe woorden per dag en spreken ze in volledige zinnen. Het leren van taal gaat dus snel en lijkt vanzelf te gaan.

Het leren en verkennen gaan hand in hand. Baby’s leren praten door de grammatica van andere talen af te leren, hun opties te testen en de verkeerde te verwerpen. Dit is een oud evolutionair mechanisme dat in het hele dierenrijk voorkomt en vergelijkbaar is met hoe vogels leren zingen. Het proces lijkt moeiteloos te verlopen.

Hoe leren peuters het beste door te spelen?

Peuters leren het beste door spelenderwijs leren, herhaling en versterking. Ze halen voordeel uit deelname aan sociale activiteiten die kansen bieden voor herhaling en ervaringen. Deze combinatie van boeiende activiteiten helpt hen vaardigheden en begrip op een natuurlijke en plezierige manier op te bouwen.

Peuters vinden het heerlijk om te verkennen, experimenteren en actief objecten te manipuleren, zoals sorteer- en sensorische motoriek activiteiten. Interacties met leeftijdsgenoten en volwassenen zijn essentieel voor hun cognitieve en sociale ontwikkeling.

Groepsprojecten bevorderen teamwork en samenwerking, terwijl zingen, verhalen vertellen en deelnemen aan vroege geletterdheid- en wetenschapsverkenning het denkvermogen stimuleren.

Het afstemmen van activiteiten op hun individuele interesses en sterke punten stelt peuters in staat om het voortouw te nemen en bevordert hun betrokkenheid en motivatie.

Hoe leren kleuters in het klaslokaal?

Kleuters leren door middel van verschillende methoden in de klas. Dit omvat het bieden van een omgeving die hen in staat stelt om basiskennis en vaardigheden op te bouwen. Spelen is een belangrijke methode die kinderen in staat stelt om op een natuurlijke en leuke manier te leren.

Herhaling speelt een cruciale rol bij het helpen van kinderen om concepten te begrijpen en vaardigheden te ontwikkelen. Het bieden van een verscheidenheid aan activiteiten en ervaringen helpt kinderen om betrokken te blijven en hun begrip te bevorderen.

In de klas worden kinderen aangemoedigd om hun nieuwsgierigheid te verkennen en te ontwikkelen, wat helpt bij het bevorderen van hun taalvaardigheid en blootstelling aan verschillende concepten.

Kinderen leren ook door middel van interactie met hun leeftijdsgenoten en volwassenen, waarbij ze communicatievaardigheden ontwikkelen en leren om te navigeren in sociale situaties.

De klas biedt ook ondersteuning op maat, waarbij individuele interesses en sterke punten worden aangepast om de ontwikkeling van elk kind te bevorderen.

Hoe leren kinderen op de basisschool?

Volgens de website van de New York City Public Schools “leren kinderen op de basisschool hoe ze nieuwe informatie kunnen leren en onthouden”.

Gedurende de opvolgende klassen op de basisschool leren kinderen op verschillende manieren en wordt dit op verschillende manieren geïmplementeerd. Dit werkt omdat het kinderen in staat stelt om kritisch te denken, te spelen en belangrijke vaardigheden te ontwikkelen.

Ze krijgen de kans om te oefenen en te leren in een omgeving die hen helpt om basisconcepten en kennis te begrijpen. Ze leren bijvoorbeeld taalvaardigheden door letters en kleuren te herkennen en te benoemen.

Ze leren ook wiskundige vaardigheden door problemen op te lossen en te werken met getallen. Daarnaast worden ze aangemoedigd om hun sociale en emotionele vaardigheden te ontwikkelen door samen te werken aan groepsprojecten en te communiceren met leeftijdsgenoten en volwassenen.

Waarom is leren belangrijk?

Leren is belangrijk omdat het essentieel is voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Het stelt je in staat om nieuwe vaardigheden te verwerven en professioneel succes te behalen. Het biedt talloze voordelen, zoals het verbeteren van je cognitieve vermogen en het vergroten van je kennis.

Het helpt je ook om je aan te passen aan een snel veranderende wereld en om je passies en interesses te ontdekken. Daarnaast draagt leren bij aan sociale en culturele aspecten van het menselijk leven, en bevordert het samenwerking en waardering voor verschillende culturen en perspectieven. Het stimuleert ook innovatie en vooruitgang door het vinden van oplossingen voor problemen.

Volgens Lambeir, B. (2005) betekent het moderne leren een voortdurend streven naar extra vaardigheden en het efficiënt beheren van de verworven competenties. Kiezen om specifieke dingen te leren is de hedendaagse menselijke toestand is geworden.

Leren bestaat uit verschillende soorten volgens het VARK-model waarbij kinderen verschillende stappen in een vast proces doorlopen. Om sommige principes en vaardigheden te leren is het belangrijk dat het kind er cognitief en sociaal/ emotioneel klaar voor is.

Daarnaast is het belangrijk om het leerproces te ondersteunen door kinderen te motiveren met hulpmiddelen als speelgoed zodat ze effectief kunnen leren.

Wat zijn de verschillende soorten leren?

Er zijn verschillende soorten leren. Volgens het VARK-leermodel bestaan deze uit visueel, auditief, lezen/schrijven en kinesthetisch leren.

De studie genaamd “Application of VARK learning model on ‘Data structures and algorithms’ course” (2017) door Stojanova, Stojkovikj, Kocaleva, Zlatanovska en Martinovska-Bande toonde aan dat het gebruik van een VARK leermodel, wat deze methoden combineert, een significant positief effect heeft op het leren en begrip van kinderen.

Volgens het VARK-model zijn de vier leerstijlen visueel, auditief, lezen en schrijven, en kinesthetisch. We hebben allemaal een primaire of dominante leerstijl. Dit betekent dat we informatie beter begrijpen en onthouden als we deze in onze voorkeursstijl ontvangen.

Hieronder is een diagram van de vier leerstijlen.

Onderstaande quiz kan je helpen om je leerstijl en die van je kind te bepalen.

Ook de VARK-vragenlijst op vark-learn.com is een betrouwbare optie. Deze vragenlijst helpt je te identificeren welke leerstijl dominant is: visueel, auditief, lezen/schrijven of kinesthetisch.

Hoe is het leerproces gestructureerd?

Het leerproces bestaat uit verschillende stappen en activiteiten die essentieel zijn voor het verwerken van informatie en het verbeteren van vaardigheden. Het begint met het opslaan van nieuwe informatie in het geheugen, waarbij het leggen van cruciale verbindingen en het onthouden van deze verbindingen een belangrijke rol spelen.

Spector, J., Johnson, T., & Young, P. (2014) geven aan dat leren een stabiele en blijvende verandering moet aanbrengen in wat iemand weet of kan doen. Het proces dat leidt tot leren kunnen daarbij onderscheiden worden van de resultaten van leren.

Het oefenen en herhalen van deze verbindingen helpt bij het versterken van het geheugen en het verbeteren van de prestaties. Het leerproces omvat ook het organiseren van informatie, het aanpassen van strategieën en het gebruik van metacognitieve vaardigheden om effectief te leren.

Door interactie met de omgeving en het focussen op relevante ervaringen, kunnen afleidingen worden gefilterd en informatie worden gecodeerd, opgehaald en behouden.

Het categoriseren en verbinden van nieuwe kennis met bestaande kennis is ook belangrijk voor het verwerven van een dieper begrip en beheersing van het onderwerp. Het betrekken in activiteiten die het leren versterken, zoals het oefenen van wiskundige problemen of het herhalen van spraak, versterkt de neurale verbindingen en verbetert de evaluatie- en denkvaardigheden.

Door effectieve monitoring en regulering van het leerproces kunnen individuen hun sterke en zwakke punten identificeren en dienovereenkomstig aanpassen.

Wat is het effect van cognitieve ontwikkeling op leren?

Cognitieve ontwikkeling is het proces waarbij individuen hun denkvermogen en mentale vaardigheden verbeteren, zoals aandacht, geheugen, taal en probleemoplossend vermogen. Het speelt een essentiële rol bij het leren.

Cognitieve ontwikkeling beïnvloedt het leren op verschillende manieren. Ten eerste helpt het bij het beter begrijpen en verwerken van informatie, waardoor individuen in staat zijn om nieuwe kennis en vaardigheden effectiever op te nemen. Ten tweede speelt het een cruciale rol bij het ontwikkelen van kritisch denken en het nemen van beslissingen. Het stelt individuen in staat om informatie te analyseren, evalueren en verbanden te leggen, waardoor ze beter kunnen redeneren en problemen kunnen oplossen.

Een kind kan alleen datgene leren waar ze volgens hun cognitieve ontwikkelingsniveau klaar voor zijn.

Hoe helpt STEM kinderen leren in het onderwijs?

STEM-onderwijs (Science, Technology, Engineering, en Mathematics) speelt een cruciale rol in het formele onderwijs door de nadruk te leggen op kritisch denken, praktische toepassing, en interdisciplinair leren.

STEM brengt een manier voor praktische toepassing van kennis in het dagelijks leven buiten de formele scholing, waardoor kinderen de relevantie van hun leren begrijpen en de connectie tussen theorie en praktijk zien.

Wat is de sociaal leren theorie?

De sociaal leren theorie stelt dat mensen leren door het observeren van anderen en het imiteren van hun gedrag. Het benadrukt de rol van de omgeving en de interacties met anderen in het leerproces. Volgens deze theorie leren individuen door het waarnemen van de acties van anderen en het ervaren van de gevolgen van die acties, zoals beloning of straf.

Het suggereert dat sociale modellen, zoals familieleden, vrienden of invloedrijke figuren in de media, een cruciale rol spelen bij het beïnvloeden van ons gedrag. Dit kan zowel offline als online plaatsvinden, waarbij online platforms nieuwe mogelijkheden bieden voor observatie en modellering.

Het proces van sociaal leren omvat het actief interpreteren van waargenomen gedrag, het identificeren van belonende of straffende stimuli en het beslissen om het gedrag al dan niet na te bootsen.

Wat is het belang van sociaal-emotioneel leren voor kinderen?

Sociaal-emotioneel leren (SEL) is het ontwikkelen van vaardigheden om sterke en positieve sociale en emotionele verbindingen op te bouwen. Het is zeer belangrijk voor het leren, met name op school.

SEL helpt kinderen om emoties te herkennen en te reguleren, relaties op te bouwen en gezonde communicatie en conflictoplossing te bevorderen. Het helpt hen ook om verantwoordelijke beslissingen te nemen en kritisch te denken.

Door SEL te ontwikkelen, kunnen kinderen beter omgaan met stress en hun academische prestaties verbeteren.

Hoe motiveer en betrek je kinderen bij het leren?

Motivatie om te leren is essentieel voor kinderen. Er zijn verschillende manieren om kinderen te motiveren en betrokken te houden bij het leerproces.

Ten eerste is het belangrijk om kinderen haalbare doelen te stellen. Vanaf de vroege kinderjaren is inspanning nodig om motivatie te behouden, maar succes moet mogelijk zijn. Kinderen verliezen motivatie als een taak te makkelijk is, maar ook als het te moeilijk is om te overwinnen.

Daarnaast is het belangrijk om leren leuk en boeiend te maken. Door activiteiten aan te bieden die communicatie en interactie bevorderen, worden kinderen aangemoedigd om betrokken te blijven. Het gebruik van props en samenwerkingsactiviteiten kan ook motiverend werken.

Een positieve en ondersteunende sfeer is ook essentieel. Het vieren van successen en het bijhouden van doelen kan de motivatie van kinderen vergroten. Daarnaast is het belangrijk om kinderen keuzes te geven en hun interesses en vragen te verkennen. Dit bevordert hun betrokkenheid en helpt hen hun eigen vaardigheden en interesses te ontwikkelen.

Hoe helpt speelgoed met hoge educatieve waarde bij het leren?

Speelgoed kan het leerproces helpen door verschillende manieren. Het spelen met speelgoed kan kinderen helpen bij het ontwikkelen van vaardigheden zoals probleemoplossing en ruimtelijk bewustzijn.

Educatief speelgoed, zoals bouwstenen en wetenschappelijke kits, stellen kinderen in staat om wetenschappelijke concepten te verkennen en experimenten uit te voeren.

Het spelen met muziekinstrumenten kan de ontwikkeling van taal- en sociale vaardigheden bevorderen. Het spelen met puzzels en boeken kan de woordenschat en het begrip vergroten. Speelgoed kan ook helpen bij het ontwikkelen van empathie, onafhankelijkheid en motivatie.

Het is belangrijk voor ouders om speelgoed te kiezen met een hoge educatieve waarde dat past bij de leeftijd en specifieke leerdoelen van hun kinderen.

Wat zijn de top methoden en strategieën voor effectief leren van vaardigheden?

Volgens Cynthia Nebel van de Vanderbilt University Nashville Texas omvatten de zes strategieën van effectief leren: gespreide oefening, interleaving, uitwerking, concrete voorbeelden, dubbele codering en oefenen met ophalen.

Gespreide oefening houdt in dat je informatie verspreid over de tijd oefent in plaats van alles in één week te bestuderen. Interleaving voegt variatie toe door het afwisselen van verschillende onderwerpen tijdens het oefenen van vaardigheden, waardoor het gemakkelijker wordt om verbanden te leggen. Uitwerking betekent dat je de informatie verder uitwerkt door het stellen van vragen en het verbinden met je bestaande kennis. Concrete voorbeelden helpen om abstracte concepten gemakkelijker te begrijpen door ze te verbinden met concrete situaties. Dubbele codering betekent dat je visuele en verbale elementen combineert om de informatie beter te kunnen onthouden. Oefenen met ophalen houdt in dat je actief de informatie probeert op te halen uit je geheugen, wat de retentie verbetert.

Door deze strategieën effectief te combineren en herhaaldelijk toe te passen, kunnen kinderen hun leerresultaten verbeteren.

Joost Nusselder, de oprichter van speelkeuze.nl is een content marketer, vader en houdt van het uitproberen van nieuw speelgoed. Hij kwam als kind al in aanraking met alles rondom spellen toen zijn moeder de Tinnen Soldaat begon in Ede. Nu maakt hij samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij leuke speel ideetjes.