Gebruik educatieve waarde bij speelgoed kopen: Hand naar hersenen en leren

door Joost Nusselder Geupdate op:  augustus 11, 2023

Educatieve waarde geeft aan in hoeverre iets bijdraagt aan het leren en ontwikkelen van vaardigheden. Bepaald speelgoed heeft meer educatieve waarde dan een ander wanneer vaardigheden dieper of sneller worden aangeleerd.

Een educatief speeltje verschilt van traditioneel speelgoed in dat het is gemaakt met een bepaald leerdoel in gedachten. Het kopen van educatief speelgoed alleen maakt het niet automatisch educatief. Ouders en leraren kunnen kinderen helpen leren door actief deel te nemen en vragen te stellen.

Bij het kiezen van educatief speelgoed is het belangrijk om te kijken naar de specifieke leerdoelen en de leeftijd van het kind. Enkele populaire types educatief speelgoed zijn bouwsets, puzzels en wetenschapsspeelgoed. Bedrijven zoals LEGO en Melissa & Doug zijn voorlopers op het gebied van educatief speelgoed.

Educatief speelgoed heeft zich in de loop der tijd ontwikkeld en biedt nu ook meer mogelijkheden door technologie. Het kan worden gebruikt in klaslokalen en zelfs door volwassenen om verschillende leerdoelen te stimuleren, zoals creativiteit, ruimtelijk inzicht en probleemoplossing.

Van peuter naar kleuter doeboek collectie

Educatieve spelletjes en kleurplaten voor 3 t/m 6 jaar

Dit e-book, samen met de bijbehorende printables, zal je peuter en kleuter heel erg leuk vinden. In elke fase van de ontwikkeling kan hij of zij er lekker mee spelen, samen met mama en papa.

Koop bij Bol.com

Wat is educatief speelgoed?

Educatief speelgoed is specifiek is ontworpen om kinderen te helpen bij het ontwikkelen van bepaalde vaardigheden. Het is vaak gericht op de leeftijd en leefwereld van het kind. Het is dan ook belangrijk om het educatieve speelgoed te kiezen, dat past bij het ontwikkelingsstadium waarin het kind zich bevindt.

Het label “educatief” op verpakkingen heeft meestal geen specifieke betekenis en er zijn geen algemene accreditaties voor educatief speelgoed. Er zijn wel STEAM accreditatieprogramma’s zoals die van FUNdamentally Children en van de Toy Association.

Deze beoordelen de educatieve waarde van speelgoed op STEAM principes (wetenschap, technologie, engineering, kunst en wiskunde) en bevatten uitstekende producten die kinderen helpen vaardigheden op te bouwen. Sommige producten dragen een van deze labels op de verpakking.

Het begrip “instructief speelgoed” wordt vaak door elkaar gebruikt met educatief speelgoed en verwijst naar speelgoed dat bedoeld is om kinderen iets specifieks bij te brengen.

De belangrijkste manier om educatief speelgoed te kiezen is door te kijken naar de vaardigheden die het speelgoed kan helpen ontwikkelen.

Hoe kies je educatief speelgoed om te kopen?

Veel van de beste praktijken van vandaag om educatief speelgoed te kiezen zijn nog steeds gebaseerd op de checklist die in 1980 is opgesteld door Kesner, J. & Sunal, C. in het International Journal of Early Childhood.

Ten eerste moet het speelgoed veilig, betaalbaar en ontwikkelingsgeschikt zijn, zoals Glassy, D. & Romano, J. (2003) stellen in “Selecting appropriate toys for young children: the pediatrician’s role”. Daarnaast kun je letten op de leeftijd en interesses van het kind, de kwaliteit en waarde van het speelgoed, en advies vragen aan experts of gerenommeerde speelgoed review sites.

Het is ook belangrijk om te kijken naar de certificeringen en de ontwikkelingsstimulerende eigenschappen van het educatieve speelgoed.

Wat zijn de soorten educatief speelgoed?

De belangrijkste soorten educatief speelgoed zijn te vinden in onderstaande lijst.

• Hand-naar-hersenen speelgoed: speelgoed dat de hand-oog coördinatie en fijne motoriek bevordert.
• Hands-on speelgoed: speelgoed dat kinderen uitnodigt om actief te experimenteren en te verkennen.
• Computer speelgoed: speelgoed dat gebruik maakt van technologie en computers om educatieve activiteiten aan te bieden.
• STEM speelgoed: speelgoed dat gericht is op het bevorderen van wetenschap, technologie, engineering en wiskunde vaardigheden.
• Montessori speelgoed: speelgoed dat gebaseerd is op de Montessori onderwijsmethode en kinderen helpt bij het ontwikkelen van zelfstandigheid en probleemoplossend vermogen.
• Manipulatief speelgoed: speelgoed dat kinderen uitnodigt om te manipuleren en te bouwen, waardoor hun creativiteit en ruimtelijk inzicht worden gestimuleerd.
• Wetenschap kits: speelgoed dat kinderen de mogelijkheid biedt om wetenschappelijke experimenten uit te voeren en te leren over verschillende wetenschappelijke concepten.
• Robot kits: speelgoed dat kinderen in staat stelt om hun eigen robots te bouwen en te programmeren, waardoor ze kennis maken met technologie en engineering.
• Logica speelgoed: speelgoed dat kinderen uitdaagt om logisch te denken en problemen op te lossen.
• Bouw- en constructiespeelgoed: er zijn ontzettend veel varianten aan educatief bouw- en constructiespeelgoed zoals LEGO, houten blokken en zelfs speelzand en knikkerbanen worden tot deze categorie educatief speelgoed gerekend. Het helpt kinderen om creatief te denken, het vergroot het ruimtelijk inzicht en helpt bij de ontwikkeling van de fijne motoriek.
• Puzzels: ideaal voor de ontwikkeling van cognitieve vaardigheden. Tevens stimuleert puzzelen ook de fijne motoriek.
• Creatief speelgoed: educatief speelgoed dat inspeelt op de creativiteit en fantasie van het kind, kan ervoor zorgen dat het kind zich beter kan uitdrukken. Naast de motorische vaardigheden wordt ook de ruimtelijke oriëntatie vergroot. Bij het knutselen wordt er dan ook vaak gewerkt met verschillende vormen en afmetingen. Ook enkele eerdergenoemde educatieve bouwspellen kunnen gezien worden als creatief speelgoed.
• Speelgoed voor leerproblemen en speciaal onderwijs: speelgoed dat specifiek is ontworpen om kinderen met leerproblemen en speciale behoeften te ondersteunen.

Educatief speelgoed is geëvolueerd van klassieke vintage houten blokken naar technologische STEAM speelgoed.

Is vintage leer speelgoed net zo goed als moderne?

Zowel vintage als moderne speelgoed kunnen het leren stimuleren. Vintage speelgoed, zoals bouwsets en modelconstructies, zijn populair vanwege hun eenvoud en kwaliteit. Ze kunnen kinderen helpen bij het ontwikkelen van bouwvaardigheden en ruimtelijk inzicht. Moderne speelgoedsets worden alsmaar complexer in het leren van specifieke vaardigheden.

Moderne sets bevatten vaker digitale elementen en kunnen kinderen helpen bij het leren van moderne concepten, zoals wetenschap en technologie.

De ontwikkeling van speelgoed is de afgelopen eeuwen geëvolueerd. Vandaag de dag zijn er technologische vooruitgangen, zoals programmeerbare computers, waar kinderen van kunnen leren.

Wat zijn de meest prominente educatieve speelgoed bedrijven?

Volgens Fortune Business Insights zijn de volgende bedrijven de meest prominente educatieve speelgoedbedrijven.

1. Mattel, Inc.: gespecialiseerd in het ontwerpen, produceren en leveren van speelgoed, accessoires en consumentenproducten. Het bedrijf is bekend van merken zoals Barbie, UNO, Thomas & Friends, Hot Wheels, American Girl, MEGA en Masters of the Universe.
2. LEGO Group: kenmerkende product is een lijn van plastic bouwstenen die in elkaar passen. Ze hebben verschillende collecties zoals Duplo voor jonge kinderen en Technics en Mindstorms voor oudere kinderen. LEGO bevordert de creativiteit en probleemoplossende vaardigheden van kinderen. Vooral de Frank Lloyd Wright LEGO-sets bieden voordelen, omdat ze kinderen kennis laten maken met architectuur en design.
3. Melissa & Doug, LLC: portfolio omvat onder andere speelgoed, puzzels, knuffels, kunst & knutselproducten en producten voor de ontwikkeling van de hersenen. Hun ‘Let’s Explore’-collectie stimuleert kinderen om via fantasievol en creatief spel verbinding te maken met de natuur en buitenavonturen.
4. Ravensburger AG: breed scala aan educatieve producten voor kinderen en volwassenen, waaronder bordspellen, puzzels (3D en digitaal), boeken en kunst- en knutselkits. Ze hebben ook een boekenuitgeverij die educatieve en entertainmentboeken voor kinderen en volwassenen drukt.
5. Simba Dickie Group: diverse merken zoals Simba, Dickie, Tamiya, Noris en meer. Ze hebben recentelijk nieuwe producten gelanceerd in samenwerking met het preschool-programma Dino Ranc, waaronder bouwsets, role-play sets en seizoensproducten.
6. TOMY Company, Ltd.: produceert kinderspeelgoed, mechanische en elektronische spellen, kaartspellen, babyverzorgingsproducten en kunst- en knutselproducten. Ze zijn ook betrokken bij merchandising van bekende merken en werken samen met Hasbro voor de distributie van spellen in Japan.
7. JAKKS Pacific, Inc.: produceert wereldwijd speelgoed en schrijfwaren. Ze hebben een breed scala aan merken en producten, waaronder actiefiguren, bouwsets, poppen, kunstactiviteitssets en meer, onder licentie van bekende merken zoals Disney en Star Wars.
8. Goldlok Holdings (Guangdong) Co., Ltd.: Chinees bedrijf met een verscheidenheid aan producten, waaronder elektrische treinen, op afstand bestuurbare vliegtuigen, robot speelgoed en meer. Ze hebben wereldwijd bereik en verkopen via verschillende kanalen.
9. WowWee Group Limited: breed scala aan producten, waaronder robotica, buitenspeelgoed en interactieve animatronische speelgoedcollecties.
10. CocoMoco Kids: e-commerce startup uit Delhi, India. Ze richten zich op de verkoop van educatieve spellen, kindermeubilair en feest- en cadeaus voor kinderen. Hun productassortiment omvat bordspellen, boeken en activiteitenboeken.

Ik wil daar graag mijn eigen favoriete merken aan toevoegen die in de laatste jaren sterk in opkomst zijn:

1. Magformers: Magformers is een nieuwkomer in de markt en staat bekend om zijn magnetische bouwsets. Deze sets stimuleren de verbeeldingskracht en ruimtelijk inzicht van kinderen.
2. Haba: Haba is gespecialiseerd in houten educatief speelgoed voor jonge kinderen. Hun producten zijn gericht op het ontwikkelen van motorische vaardigheden en creativiteit.
3. Osmo: Osmo combineert fysiek speelgoed met digitale technologie om kinderen te helpen leren en problemen op te lossen. Hun producten zijn populair in klaslokalen over de hele wereld.
4. Learning Resources: Learning Resources biedt educatieve spelletjes en materialen die zijn ontworpen om kinderen te helpen leren op een leuke en interactieve manier.

Sommige bedrijven specialiseren zich op een specifiek leerdoel en worden gebruikt in klaslokalen en thuis over de hele wereld om zowel kinderen als volwassenen te onderwijzen of te interesseren.

Welke leerdoelen kan educatief speelgoed hebben?

De 5 belangrijkste leerdoelen van educatief speelgoed zijn: STEM/ STEAM voor technologie en wetenschap, fysieke vaardigheden, cognitieve vaardigheden, taal en communicatie ontwikkeling en sociale en emotionele ontwikkeling. Daarnaast zijn er tal van sub doelen te onderkennen zoals fijne en grove motoriek en logica.

Daarnaast kan educatief speelgoed meerdere leerdoelen tegelijk hebben. Een voorbeeld hiervan is een puzzel die respectievelijk de cognitieve, probleemoplossende en fysieke vaardigheden van een kind ontwikkelt.

Hoe kun je onderwijzen met intellectueel speelgoed?

Je kunt intellectueel speelgoed inzetten om te onderwijzen door de aandacht van studenten langer vast te houden. Volgens Featonby, D. (2005) is speelgoed uitermate geschikt om krachten, beweging, en elektriciteit uit te leggen.

Uit onderzoek van Leung, J. (1994) blijkt dat speelgoed, vooral degenen met meerdere componenten, goed dienen als hulpmiddel bij taaltraining.

Vroege leer speelgoed verschilt van die voor basisschoolleerlingen doordat het zich richt op andere vaardigheden en ook gebruik voor in de klas kan verschillen van speelgoed voor thuisgebruik.

Educatieve waarde is ook een belangrijke factor bij de kwaliteit van speelgoed.

Hoe wijkt vroege leer voorschools speelgoed af van die van basisschoolleerlingen?

Vroege leer speelgoed voor peuters richt zich op het ontwikkelen van basisvaardigheden, het bevorderen van taal- en redeneervermogen, en het uitnodigen tot fantasierijk spel. Ze omvatten vaak elementen die eenvoudige manipulatie vereisen, zoals houten voertuigen of zandspeelgoed.

Aan de andere kant richt speelgoed voor basisschoolleerlingen zich op meer geavanceerde ontwikkelingsmijlpalen en sluit aan bij specifieke onderwijskaders. Ze kunnen digitale componenten bevatten en aansluiten bij het curriculum voor vakken zoals wiskunde, wetenschap en kunst.

Dit speelgoed is ontworpen om uitdagender te zijn en aan te sluiten bij de interesses van kinderen in de basisschoolleeftijd.

Wat zijn de verschillen tussen didactisch speelgoed voor scholen en educatief speelgoed voor thuis?

Didactisch speelgoed voor scholen verschilt van educatief speelgoed voor thuisgebruik doordat het specifiek is ontworpen om het leren in de klas te ondersteunen. Scholen kunnen speelgoed gebruiken voor bij het aanvullen van de lesstof en het bevorderen van specifieke vaardigheden die in het curriculum worden onderwezen, zoals taal, kunst, sociale interactie en teamwork.

Het is bedoeld om individuele kinderen te stimuleren en concepten te versterken die in de klas worden onderwezen.

Aan de andere kant is educatief speelgoed voor thuisgebruik vaak meer gericht op algemene ontwikkeling, plezier en betrokkenheid. Het kan een breed scala aan vaardigheden en activiteiten omvatten, zoals fijne en grove motoriek, complex denken en buiten spelen.

Het vereist vaak minder instructie en is ontworpen om kinderen zelfstandig te laten leren en ontdekken.

Hoe draagt educatieve waarde bij aan de kwaliteit van speelgoed?

Educatieve waarde draagt bij aan de kwaliteit van speelgoed omdat er veel aandacht is besteed aan hoe kinderen ermee spelen en ervan leren. Het helpt bij het ontwikkelen van vaardigheden, zowel op school als daarbuiten, en biedt een breed scala aan nieuwe leermogelijkheden.

Speelgoed met educatieve waarde is van kwaliteit wanneer het kinderen aanmoedigt om te leren, creatief te zijn en hun nieuwsgierigheid te stimuleren. Het helpt ook bij het opbouwen van zelfvertrouwen en het ontwikkelen van motorische en ruimtelijke vaardigheden.

Wat is educatief speelgoed voor volwassenen?

Educatief speelgoed voor volwassenen zijn diegene die geavanceerde concepten kunnen onderwijzen. Sommig speelgoed gemaakt voor tieners kunnen nog steeds educatief zijn voor volwassenen, hoewel er speelgoed specifiek voor volwassenen is.

Enkele voorbeelden zijn: houten puzzels, doolhoven met knikkers, magnetische fidget toys en robot kits.

Deze speelgoedopties kunnen volwassenen helpen op een leuke en boeiende manier te leren. Ze bieden cognitieve verbetering en kunnen bijvoorbeeld helpen bij het verbeteren van de balans, het begrijpen van natuurkundige concepten en het verkennen van STEM en robotica.

Joost Nusselder, de oprichter van speelkeuze.nl is een content marketer, vader en houdt van het uitproberen van nieuw speelgoed. Hij kwam als kind al in aanraking met alles rondom spellen toen zijn moeder de Tinnen Soldaat begon in Ede. Nu maakt hij samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij leuke speel ideetjes.