Kiekeboe, verstoppen, niet meer zien en meer | Objectpermanentie en vertrouwen scheppen

Ik schrijf deze artikelen met veel plezier voor mijn lezers, jullie. Ik accepteer geen betaling voor het schrijven van reviews, mijn mening over producten is die van mijzelf, maar als je mijn aanbevelingen nuttig vindt en je uiteindelijk iets koopt via een van de links kan ik daar mogelijk een commissie over ontvangen. Meer informatie

Altijd wat te doen voor de vakantie of regenachtige dag?

Speelkeuze heeft nu de ultieme doeboek collectie, met meer dan 60 pagina's aan leuke kleurplaten en educatieve puzzels.

Kiekeboe, verstoppen, niet meer zien en meer: ik vertel je hier waarom kindjes simpelweg geen genoeg kunnen krijgen van ‘kiekeboe’.

Of je nu een baby’tje uit Nederland of een baby’tje uit elk willekeurig land ter wereld neemt, allemaal zullen ze geamuseerd regeren op het simpele verstopspelletje ‘kiekeboe’.

Kiekeboe, verstoppen, niet meer zien en meer | Objectpermanentie en vertrouwen scheppen

De pret is groot en kent geen culturele of taalkundige grenzen. Bij dit spelletje leren kindjes om mensen, gebeurtenissen en voorwerpen te herkennen en te onthouden.

Kiekeboe, zo oud als de weg naar Rome en over de hele wereld bekend. Elk land heeft zijn eigen variant: “peekaboo” in het Engels, “coucou” in het Frans en “cucu” in het Spaans en Italiaans.

Kinderen kunnen zich eindeloos met kiekeboe of verstopspelletjes vermaken. Het verbergen van de ogen, en het terug tevoorschijn toveren lokt bij jouw kindje een aanstekelijke schaterlach uit.

Oudere kinderen vallen op hun beurt weer voor de opvolger van kiekeboe: verstoppertje! Het is een enorm simpel spelletje en toch kunnen kinderen zich er eindeloos mee entertainen.

Het is echter ook nog eens een heel leerzaam spelletje, waarbij kinderen leren onthouden en herkennen. Wetenschappers noemen het ‘objectpermanentie’.

Van peuter naar kleuter doeboek collectie

Educatieve spelletjes en kleurplaten voor 3 t/m 6 jaar

Dit e-book, samen met de bijbehorende printables, zal je peuter en kleuter heel erg leuk vinden. In elke fase van de ontwikkeling kan hij of zij er lekker mee spelen, samen met mama en papa.

Koop bij Bol.com

Wat is objectpermanentie?

Ik zal jou vertellen hoe kinderen leren over objectpermanentie en hoe dat zich ontwikkelt bij jouw baby.

Objectpermanentie ontwikkelt zich in het eerste levensjaar van jouw kindje en ook na dit jaar ontwikkelt het zich nog verder. Je zal verbaast zijn hoeveel hij leert in een korte tijd!

Een kleine baby, tussen 0-6 maanden heeft nog geen gevoel voor objectpermanentie ontwikkeld. Als jouw baby iets niet ziet, bestaat het wat hem betreft ook niet.

Een baby ontwikkelt tussen de 6 en 12 maanden echter het vermogen om een beeld in zijn geheugen vast te houden, zonder het te zien: objectpermanentie.

Als een balletje onder de kast rolt, zal een kind die al objectpermanentie ontwikkeld heeft, er naar op zoek gaan.

Als het balletje uit het gezichtsveld van een baby’tje tussen de 6 en 12 maanden rolt, weet het dat het – in dit geval – onder de kast ligt.

Je kindje weet hoe het balletje eruit ziet en heeft een voorstelling van het balletje in zijn geheugen.

Ontwikkeling van objectpermanentie

Het houdt verband met scheidingsangst. Jouw kind heeft vooral mama of papa in zijn hoofd. Die zijn immers het vaakst in zijn buurt en zorgen – in het begin bijna 24 uur per dag – voor hem.

Als mama bijvoorbeeld weggaat, weet het kindje heel bewust dat het mama mist.

Objectpermanentie onstaat in de volgende volgorde:

  • 0-6 maanden: wat baby niet ziet, bestaat ook niet voor hem
  • 6-12 maanden: wat baby ziet verdwijnen – het balletje onder de kast – begrijpt hij en hij weet waar het ligt
  • rond 10-12 maanden: je kindje gaat het balletje zoeken. Je hebt bijvoorbeeld twee doekjes, doekje A en doekje B, je legt het balletje onder doekje A en je kind vindt het daar. Als je het daarna onder doekje B legt, gaat je kleine toch eerst bij A zoeken en dan pas bij B
  • Na 12 maanden: Je kind zoekt meteen onder het juiste doekje – B in dit geval – maar leg je over doekje B een ander kleur doekje of bijvoorbeeld een omgekeerde plastic kom, dan is je kleine verbaasd en zoekt niet verder
  • Tussen 1-2 jaar: je kleine zoekt wel verder onder de kom, want hij beseft dat voorwerpen een zelfstandig bestaan hebben

In de fase rond de 10-12 maanden, redeneert jouw kleintje dat het balletje – onder doekje A gevonden – daar altijd ligt. Vorige keer lag het daar, dus nu ook!

Het balletje heeft wat hem betreft geen eigen bestaan. Pas in een latere fase beseft het dat voorwerpen een zelfstandig bestaan hebben.

Lees ook over hoe kinderen leren over hun “ik”? [+zelfbeeld booster!]

Waarom verstoppertje of kiekeboe spelen?

Deze spelletjes bevatten volgens alle kinderpsychologen een krachtige leertechniek, het legt blijkbaar de fundering bloot, waarop ons volwassen denkpatroon later gebouwd wordt.

Voor een pasgeboren baby is niets vanzelfsprekend. Ze worden geboren in een verwarrende wereld en leren stap voor stap alles plaatsen in hun omgeving.

Wist je dat tussen het eerste en tweede levensjaar een kind vaak last kan hebben van verlatingsangst?

Het spelletje ‘Kiekeboe’ leert het kind dat als hij je niet kan zien, je niet echt weg bent. Door veel ‘Kiekeboe’ of verstoppertje te spelen, leert het kind erop te vertrouwen dat je altijd terug komt.

In de eerste twee levensjaren van een kind zijn de ‘kiekeboetjes’ van groot belang. In die jaren komt het besef dat een balletje dat onder de kast rolt niet zomaar verdwijnt.

Aan de hand van dit soort verstopspelletjes leren kindjes het fundamentele principe dat dingen die je niet (meer) kan zien nog wel bestaan.

Het kind leert er zo ook op te vertrouwen dat jij terug komt, als je even weg bent.

De reden waarom het spelletje nooit lijkt te vervelen, is omdat het mee-evolueert met jouw kind. Eerst als toeschouwer en daarna als hoofdrolspeler.

Jouw kleine neemt op een gegeven moment de controle over, door zichzelf te verstoppen en opnieuw te laten verschijnen. De wat oudere kindjes zijn er dus dol op!

Kiekeboe, verstoppen, niet meer zien en meer | Objectpermanentie en vertrouwen scheppen

Leuke ‘Kiekeboe’ speeltips voor de eerste jaren

Je kunt al beginnen met het ‘Kiekeboe spelletje’ als je baby nog heel klein is. Verstop je ogen achter je handen en laat ze vervolgens weer zien terwijl je ‘Kiekeboe’ roept. Jouw kind schatert het uit!

Er zijn genoeg leuke kiekeboe- of verstopspelletjes voor een kleintje. Ik heb ze op volgorde gezet voor je.

Spelletje voor baby’tjes van 6-12 maanden

Probeer te achterhalen of jouw baby al beelden in het geheugen heeft zonder het voorwerp te zien.

Leg een voorwerp – dat kan zijn een balletje, blokje of elk ander klein voorwerp – onder een theedoek. Je kindje mag zien dat jij het er onder legt.

Gaat je kind het voorwerp zoeken, dan beschikt het al over objectpermanentie.

Lees verder over 52 weken spelen en leren met je baby: een complete mijlpalen gids

Spelletje vanaf 10 maanden

Er is bij jouw baby het besef dat mensen en dingen (even) weg kunnen zijn, maar dan ook weer terug komen.

Leg twee of drie doekjes neer en leg een voorwerp steeds weer onder een ander doekje en laat je kleine zoeken.

Spelletje vanaf 12 maanden

Verstop steeds weer een ander voorwerp of speeltje onder de kast of tafel! Misschien in een schoen die in de buurt staat.

Jouw kindje zal het verstopte voorwerp zelfs zoeken zonder gezien te hebben waar het gelegd is.

Als het erg lang duurt, laat je hem zien waar het speeltje verstopt is en haal je het natuurlijk weer tevoorschijn met – bijvoorbeeld – een enthousiast ‘Kiekeboe’!!

Spelletje voor de dreumes

Zakdoekspel: Je gaat tegenover je dreumes op de grond zitten. Houd een doekje voor je gezicht, trek het weg en roep: ‘Kiekeboe!’

Je dreumes zal graag zelf het doekje voor zijn gezichtje willen houden en aan het doekje willen trekken. Kijk goed of je lieverd het toch niet te eng vindt, anders doe je het gewoon alleen bij jezelf.

Vind een complete gids hier: Spelen met je dreumes bij belangrijke mijlpalen 12 tot 24 maanden

Spelletje voor de peuter

Peuters spelen het spel ‘Kiekeboe’ anders; zij spelen verstoppertje.

Ze verstoppen zich op een plek met de gedachte dat ze gevonden gaan worden. Het gaat ze hier om het vertrouwen dat ze hebben, om gevonden te worden.

En raad eens? Ze kiezen elke keer weer hetzelfde verstopplekje.

Later komt je peuter pas tot het besef dat ie zo toch niet helemaal goed verstopt is. Dan gaat ie op zoek naar nieuwe verstopplekjes.

Ook peuters spelen trouwens vaak nog graag het zakdoekspel!

Lees ook: Spelen met peuter: 11 tips om ze te helpen leren met plezier

Andere zoek en vind spelletjes

Zoek en vind spelletjes blijven altijd favoriet onder jonge kinderen!

Jonge kinderen vinden speelgoed met deurtjes altijd enorm interessant, ze zetten een autootje in de garage, doen de deur dicht en weten dat als de deur weer open gaat, het autootje daar staat.

Ook dat schept vertrouwen voor ze!

Wat ook erg leuk is voor peuters en kleuters, is een mandje vullen met uiteenlopende objecten die ze zelf moeten zoeken, elk object heeft een bepaald aantal punten.

Degene met de meeste punten wint. Wie alle objecten heeft kunnen vinden krijgt wellicht nog een bonuspunt erbij.

Bijvoorbeeld:

  • zoek een plat voorwerp (2 punten)
  • zoek een klavertje 3 (3 punten)
  • zoek een rood vruchtje dat aan een boom groeit (3 punten)
  • zoek een groot groen blad (1 punt)
  • zoek een madeliefje (3 punten).

Je kan in de buurt ook zelf nog wat voorwerpen verstoppen.

Na 5-10 minuten moeten de kinderen de mandjes met de gevonden spulletjes inleveren en de punten worden geteld, degene met de meeste punten wint.

Je kan ook een gezellige speurtocht uitzetten; ik nam mijn kleintjes vaak mee naar ‘het Kabouterbos’; Een wandelingetje waar je onderweg steeds een andere kabouter moest ‘zoeken’.

Bij elke kabouter moesten de kindjes vervolgens een opdracht uitvoeren, zoals ‘een liedje zingen’, ‘een raadsel oplossen’ of ‘een object zoeken’.

Leuk om zo’n parcours uit te zetten voor een kinderfeestje.

Conclusie

Van pasgeboren baby tot kleuter; allemaal houden ze van spelletjes die hen vertrouwen inboezemen en die hun plekje in de wereld ‘duidelijker’ maken.

We willen allemaal weten waar we aan toe zijn in deze wereld, toch? Ook onze allerkleinsten!

Het is oh zo belangrijk kiekeboe- en verstopspelletjes met ze te spelen. Het vertrouwen dat kinderen ontwikkelen, in de terugkeer van voor hun belangrijke objecten- en vooral van geliefde en bekende personen is hun basis.

Op deze basis zal verder gebouwd worden, dus zorg ervoor dat deze solide is!

Onze kinderen zullen met een goede basis eerder tot prettige volwassenen opgroeien en zo bijdragen aan een prettige en betere wereld.

Hoe mooi is het als jij als ouder of opvoeder deze waardevolle basis mee kan geven aan je kind?

Lees ook: Knuffelen | Waarom het nodig en goed is voor je kind

Altijd wat te doen voor de vakantie of regenachtige dag?

Speelkeuze heeft nu de ultieme doeboek collectie, met meer dan 60 pagina's aan leuke kleurplaten en educatieve puzzels.

Joost Nusselder, de oprichter van speelkeuze.nl is een content marketer, vader en houdt van het uitproberen van nieuw speelgoed. Hij kwam als kind al in aanraking met alles rondom spellen toen zijn moeder de Tinnen Soldaat begon in Ede. Nu maakt hij samen met zijn team hulpvaardige blog artikelen om trouwe lezers te helpen bij leuke speel ideetjes.